Kiedy mniej znaczy więcej – tomografia niskoemisyjna
Alex Pirszel, Filip Chyliński, Oliwia Kaczmarska, Zuzanna Nowicka, Paulina Kowalczyk
Daj sobie szansę!
Zapewne wiesz, że zbyt częste korzystanie z tomografii, może być szkodliwe dla zdrowia. Jednak możesz nie wiedzieć, że nie każdy jej rodzaj stwarza takie ryzyko. Wraz z wprowadzeniem tomografii niskoemisyjnej, pojawiła się możliwość regularnego badania dróg oddechowych. Co więcej, jeszcze w tym roku możesz ją wykonać w ramach NFZ!
Czym jest tomografia niskoemisyjna (niskodawkowa)
Zarówno klasyczna, jak i niskodawkowa tomografia komputerowa, polega na wykonaniu serii zdjęć. Powstają one dzięki działaniu promieniowania rentgenowskiego emitowanego przez obracającą się wokół pacjenta lampę. Jedyną różnicą między tymi badaniami jest oddziaływanie niższej dawki promieniowania podczas tomografii niskodawkowej, a zatem mniejsza jest jej szkodliwość. Badanie jest bezbolesne, wymaga od pacjenta jedynie leżenia nieruchomo wewnątrz aparatu, a sam czas badania zazwyczaj nie przekracza kilkunastu minut!
Jak często można zrobić taką tomografię?
Badanie należy wykonywać tak często, jak zaleci lekarz. Do jego wykonania konieczne jest posiadanie skierowania, które możemy otrzymać od naszego lekarza rodzinnego.
Po co i dla kogo?
Rak płuc jest trudny w rozpoznaniu. Dlaczego? Ponieważ nie daje specyficznych objawów. Szczególnie w początkowych etapach, a jak wiemy im wcześniej wykryjemy nowotwór, tym większa szansa na szybkie jego pokonanie. Niestety zaledwie 20% rozpoznań stawianych jest we wczesnym stadium choroby.
Z pomocą jednak przychodzi niskoemisyjna tomografia, którą wykorzystuje się przy ich diagnozowaniu, a ze względu na niską ilość promieniowania jest bardzo bezpieczna.
Dokładność badania
W Niskoemisyjnej tomografii wykorzystuje się niższą dawkę promieniowania niż w innych przypadkach. W związku z tym, jaki właściwie jest cel takiego badania? Bardzo prosty, otóż w ten sposób uzyskuje się dokładny obraz tkanek miękkich i kości w klatce piersiowej. Pozwala to na lepsze wykrycie mniejszych zmian niż chociażby w przypadku RTG klatki piersiowej.
Wskazania do wykonania badania
Pamiętaj o tym, że regularne badania są dla wszystkich. Co najmniej 10% osób chorujących na raka płuc nie pali papierosów. Poza nowotworami, warto pamiętać o zmianach, które mogą wynikać z alergii, infekcji, marskości płuc czy rozedmy. Samo przebycie covid’u jest objęte ryzykiem powstania zmian, które mogą na prześwietleniu wyglądać podobnie do zmian nowotworowych. Wszelkie nieprawidłowości w oddychaniu zasługują na Twoje zainteresowanie – wczesna diagnoza zwiększa Twoje szanse na skuteczne leczenie i może oszczędzić Ci przykrości. Dzięki tomografii niskodawkowej możesz nie tylko dokładnie się zbadać, ale jeśli wystąpi taka potrzeba — monitorować postępy w leczeniu.
W kontekście nowotworów dróg oddechowych, tomografia niskodawkowa jest wyjątkowo istotnym badaniem przesiewowym. Najbardziej znanymi wskazaniami do wykonania jej są oczywiście obciążenia genetyczne i palenie papierosów, ale nie tylko! Warto pamiętać o tym, że wiele osób nieświadomie żyje w środowisku, w którym powietrze jest mocno zanieczyszczone, albo w ich pracy znajdują się czynniki rakotwórcze. Jednak to wszystko to dodatkowe czynniki ryzyka — pamiętaj o tym, że niestety nowotwory mogą występować samoistnie.
Ile to kosztuje?
Jeżeli chcesz wykonać takie badanie na żądanie – możesz to zrobić. Niskodawkowa tomografia różni się od zwykłej możliwościami, ale nie ceną, która jest podobna dla obu badań – w cennikach klinik można znaleźć tę usługę już za 350 zł. Jest to koszt porównywalny do sześciu paczek pampersów, albo dwóch rodzinnych zamówień w chińskiej restauracji.
W 2023 jeszcze refundowana!
Jeżeli spełniasz kryteria wymienione poniżej – nie czekaj i zapisz się! Narodowy Program Zwalczania Chorób Nowotworowych oferuje refundację niskodawkowej tomografii komputerowej w ramach „Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój”, współfinansowanego przez Europejski Fundusz Społeczny.
Refundacja jest dostępna dla osób:
- w wieku między 50 a 70 rokiem życia
- które odbyły 20 paczko-lat (jedna paczka dziennie palona przez rok jest 1 paczko-rokiem, a 2 paczki dziennie przez rok przeliczymy na 2 paczko-lata)
- zamieszkałych w regionie objętym programem
- eksponowanych w przeszłości na czynniki rakotwórcze (m.in.: arszenik, uran, azbest, produkty przemiany węgla kamiennego, beryl)
Warto sprawdzić jej dostępność w swoim regionie. W niektórych województwach zapisy już zostały zakończone, ale większość dotychczas dostępnych lokalizacji będzie przyjmowała nowych pacjentów do września tego roku, a niektóre nawet do listopada! Więcej informacji na ten temat można znaleźć pod adresem: www.pacjent.gov.pl/programy-profilaktyczne/profilaktyka-raka-pluca
Nie zwlekaj, to odpowiedni czas.
Piśmiennictwo
https://www.zwrotnikraka.pl/ogolnopolski-program-wczesnego-wykrywania-raka-pluca/
https://www.luxmed-diagnostyka.pl/dla-pacjentow/oferta/wczesne-wykrywanie-raka-pluc
https://www.gov.pl/web/zdrowie/program-badan-w-kierunku-wykrywania-raka-pluca
https://affidea.pl/alternatywa-dla-rtg-klatki-piersiowej/
https://www.medme.pl/artykuly/tomografia-pluc-wyniki-i-cena-jak-sie-przygotowac,98438.html
https://www.zwrotnikraka.pl/test-oncolung-dx-pluca-diagnostyka-nowotworu/